Với hiện tượng trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa, nôn trớ, cha mẹ không nên chủ quan mà cần quan sát cẩn thận. Bên cạnh nguyên nhân tự nhiên, triệu chứng này còn có thể là dấu hiệu của việc bé bị thiếu canxi hay đang mắc bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa.
Nội dung chính
Nguyên nhân khiến trẻ hay vặn mình, gồng người và bị ọc sữa
Tại sao bé hay vặn mình, gồng người?
Trong 3 tháng đầu tiên sau sinh, bé thường xuất hiện hiện tượng vặn mình, gồng người và đỏ mặt tía tai chỉ trong vài ba phút rồi tự khỏi. Nhiều mẹ sẽ cho đó chỉ là hiện tượng bình thường ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu đi kèm với một số biểu hiện khác, đây sẽ thực sự là vấn đề bệnh lý mà bé đang phải đối mặt. Hiện tượng này chỉ bình thường nếu bé nhà mình vẫn tăng cân và ăn ngủ tốt thôi nhé.
Một số nguyên nhân thường thấy dẫn đến việc bé hay vặn mình và gồng người đó là:
- Thiếu hụt vitamin D, biểu hiện: Trong cơn vặn mình, bé bị khó ngủ và ngủ ít, hay thức giấc vào ban đêm, đổ nhiều mồ hôi và chậm tăng cân.
- Thiếu canxi máu, biểu hiện: bé dễ dàng bị kích thích bởi tiếng động, thở khò khè, hay nôn trớ… Đây là biểu hiện dễ gặp hơn ở những trẻ sinh non và dinh dưỡng kém.
Tại sao trẻ sơ sinh hay bị trớ?
Có nhiều lý do dẫn đến việc bé hay bị ọc sữa và nôn trớ. 3 nguyên nhân thường thấy nhất đó là:
1.Do sai lầm về cách chăm sóc và ăn uống
- Bé ăn hay bú sữa mẹ quá nhiều, vượt ngưỡng;
- Mẹ cho bé bú chưa đúng tư thế, bé bú bình sai cách dẫn tới hít quá nhiều khí vào dạ dày;
- Bé vừa ăn no mẹ đã đặt bé nằm ngay;
- Mẹ quấn tã cho bé quá chặt.
- Bệnh lý nội khoa
- Các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa: tiêu chảy, động ruột;
- Viêm đường hô hấp trên;
- Bệnh nhiễm trùng thần kinh: viêm màng não mủ;
- Tăng áp lực nội sọ: Xuất huyết não do giảm tỷ lệ Prothrongbin;
- Hội chứng sinh dục thượng thận;
- Rối loạn thần kinh thực vật: co thắt môn vị;
- Bệnh lý ngoại khoa
- Bé mắc dị tật đường tiêu hóa: hẹp phì đại môn vị, hẹp tá tràng bẩm sinh, thoát vị hoành, teo thực quản; các nguyên nhân này dẫ đến tình trạng bé hay nôn trớ trong ít ngày đầu mới sinh;
- Bé bị tắc ruột, xoắn ruột: biểu hiện đi kèm đó là nhiễm trùng toàn thân, bụng chướng, bí trung đại tiện, phân có máu, dịch dạ dày màu nâu đen.
Bên cạnh các nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị trớ ở trên, một nguyên nhân chính không thể không nhắc tới đó là do hệ tiêu hóa của bé còn non yếu. Dạ dày ở bé sơ sinh nằm ngang, các cơ còn rất yếu, hoạt động co thắt chưa ổn định nên rất dễ nôn trớ. Khi trẻ biết đi, dạ dày sẽ chuyển về tư thế nằm dọc và các hiện tượng ọc, nôn trớ sẽ giảm dần.
Trẻ sơ sinh hay bị ọc sữa, nôn trớ có nguy hiểm hay không?
Trẻ bị ọc sữa, nôn trớ sau khi bú có thể do bị ép bú quá nhiều. Tuy nhiên, nếu đi kèm cả các triệu chứng khác, đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý.
Trẻ sơ sinh bị ọc sữa liên tục dù không bú hay ói ra rồi bú, bú xong lại ói rất có thể là do bé mắc các dị tật liên quan đến đường tiêu hóa như hẹp thực quản, hẹp tá tràng.
Hiện tượng trẻ đột nhiên ói, đang bú bình thường đột nhiên khóc thét, ưỡn bụng, bụng có thể nổi phồng lên…hay gặp ở trẻ trên 3 tháng tuổi, là những hiện tượng hết sức nguy hiểm và mẹ cần đưa bé ngay các đơn vị y tế Khoa nhi để cấp cứu và xử lý.
Với các trẻ sơ sinh bị trớ kèm theo giật mình, co giật trong lúc ngủ, đây là biểu hiện dễ nhận thấy ở trẻ thiếu canxi. Mẹ cần xem lại chế độ dinh dưỡng và điều chỉnh bữa ăn của bé sao cho phù hợp.
Cách xử lý trẻ sơ sinh khi bị ọc sữa
Trẻ sơ sinh rất hay bị nôn trớ, thậm chí là trớ nhiều lần trong ngày, vì vậy việc nắm chính xác các bước xử lý sẽ giúp mẹ khắc phục nhanh. Tuy nhiên, để trị dứt điểm hiện tượng này, mẹ sẽ cần đến sự tư vấn của những chuyên gia, bác sĩ chuyên khoa.
Đầu tiên, khi trẻ bị nôn trớ, mẹ nên giữ bình tĩnh. Không bế xốc trẻ lên mà để bé nghiêng sang một bên. Sau đó nhẹ nhàng bế trẻ lên và dùng khăn lau miệng cho trẻ. Nếu bé bị ọc sữa lên mũi, mẹ cần vệ sinh mũi, họng cho bé bằng nước muối sinh lý theo thứ tự: vệ sinh miệng trước, mũi sau.
Cách trị ọc sữa ở trẻ sơ sinh
- Để giảm trừ nguy cơ bé bị nôn trớ, mẹ có thể chia nhỏ thời gian bú để hệ tiêu hóa của bé hoạt động tốt hơn. Cụ thể, mẹ cho bé bú ít lại, thay vào đó là tăng số cữ bú để con không bị thiếu sữa. Sau khi bú, bé nên được bế ở tư thế thẳng đứng trong vòng 30 phút.
- Không nên để trẻ quá đói rồi mới cho bú. Không gian cho trẻ bú cần yên tĩnh, không ồn ào, bé cần tập trung bú đúng cách và được bế đúng tư thế tạo cảm giác thoải mái nhất.
- Khi nằm, mẹ nên cho bé sử dụng các loại gối chuyên dụng.
- Bé ngay sau khi bú xong cần được vỗ ợ hơi, không nên bế xốc trẻ lên để vui đùa hay ép vào bụng bé.
- Với trẻ bú bình, tư thế bú tốt nhất là nghiêng 45 độ và sử dụng các loại núm vú đặc biệt để bé không hít quá nhiều khí thừa.
- Với trẻ bú sữa mẹ, mẹ cần kiểm soát tốc độ chảy của dòng sữa để bé không bị ngập miệng. Lúc này, thực phẩm trong dạ dày dễ bị trào lên và gây ra hiện tượng nôn trớ.
Nếu mẹ đã thử tất cả các bước làm trên nhưng hiện tượng ọc sữa, nôn trớ ở trẻ không giảm, mẹ nên đưc bé đến khám tại các đơn vị y tế và nhận lời khuyên từ các bác sĩ.
Lúc này, có lẽ mẹ đã biết phải làm gì khi trẻ sơ sinh hay bị nôn trớ. Đây có thể là một hiện tượng không đơn giản và bình thường, vì vậy tư vấn và lới khuyên đến từ những người có chuyên môn luôn hết sức cần thiết!.
