Nội dung chính
Nguyên nhân khiến bé bị tiêu chảy
Do chế độ ăn:
– Trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ
– Trẻ không dung nạp Lactoza hoặc dị ứng với đạm sữa động vật.
– Do nhiễm khuẩn từ thức ăn ôi thiu
– Sai lầm trong chế độ ăn uống: ăn quá nhiều chất đạm, chất bột đường.
Do điều trị đợt tiêu chảy cấp không đúng:
– Do sử dụng kháng sinh không đúng, kéo dài gây tổn thương niêm mạc ruột, gây loạn khuẩn.
– Sử dụng các thuốc cầm đại tiện làm giảm khả năng đào thải vi khuẩn
– Hạn chế ăn uống, ăn kiêng kéo dài khi trẻ bị tiêu chảy cấp.
Tiêu chảy kéo dài được coi như là một bệnh dinh dưỡng, liên quan chặt chẽ với tình trạng suy dinh dưỡng và cũng là nguyên nhân chính gây suy dinh dưỡng.
Hậu quả của bệnh tiêu chảy ở trẻ
– Tiêu chảy kéo dài thường bắt đầu bằng một đợt tiêu chảy cấp và kéo dài. Hậu quả của bệnh thường dẫn đến suy dinh dưỡng nặng và dễ tử vong. Trẻ nhỏ có nguy cơ mắc tiêu chảy kéo dài cao hơn trẻ lớn. Nguy cơ tiêu chảy cấp chuyển sang tiêu chảy kéo dài ở trẻ trong năm đầu là 22%, giảm xuống 10% ở năm thứ hai và 3% ở năm thứ ba.
– Mối nguy hiểm lớn nhất đe dọa tới sức khoẻ với trẻ bị tiêu chảy là tình trạng mất nước. Do vậy khi bị tiêu chảy, trước hết cần bù ngay nước và chất điện giải, sử dụng men vi sinh để cân bằng vi sinh vật đường ruột.
– Tiêu chảy cấp nếu không được điều trị đúng cách có thể gây rối loạn tiêu hóa dẫn đến suy dinh dưỡng, giảm miễn dịch, thậm chí có thể gây tử vong.
Chế độ ăn cho trẻ khi bị tiêu chảy kéo dài
– Giảm tạm thời số lượng sữa động vật hoặc đường lactose trong sữa, trong chế độ ăn
– Cung cấp đầy đủ năng lượng, protein, vitamin và các yếu tố vi lượng để tái tạo và phục hồi niêm mạc ruột bị tổn thương, cải thiện tình trạng dinh dưỡng toàn thân.
– Không cho trẻ ăn các loại thức ăn nước uống làm tăng thêm tiêu chảy: thức ăn thô, thức ăn chứa nhiều đường, chất béo, các loại nước giải khát công nghiệp.
– Dùng các loại thức ăn như: gạo, khoai, chế biến dưới dạng mềm, lỏng dễ tiêu hoá như bột, cháo, súp.
– Chọn các loại thực phẩm giàu chất đạm: thịt, cá, trứng, sữa…
– Uống và ăn thêm quả tươi để cung cấp các vitamin và muối khoáng.
Chế độ ăn đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi:
– Tiếp tục cho trẻ bú mẹ, bú nhiều lần, không bắt mẹ kiêng khem
– Nếu mẹ không có sữa: dùng các loại sữa không có đường lactose, hoặc các loại sữa đã lên men: sữa chua hoặc dùng sữa đậu tương (đậu nành). Sữa chua phải được làm từ loại sữa giành cho trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Chế độ ăn đối với trẻ từ 6 – 12 tháng:
– Tiếp tục bú mẹ
– Pha sữa động vật bằng nước cháo làm giảm 5% nồng độ đường lactose hoặc cho trẻ ăn sữa chua, sữa đậu tương.
– Đảm bảo thức ăn bổ sung: bột, cháo xay nấu với thịt, cá, trứng rau xanh và dầu mỡ. Khi chế biến đảm bảo độ nhớt giảm,. dễ tiêu hoá, cân đối đạm, mỡ, đường tránh tăng áp lực thẩm thấu.
– Cho ăn nhiều bữa trong ngày: ít nhất 6 bữa
Chế độ ăn đối với trẻ từ 1 tuổi trở lên:
– Bú mẹ hoặc ăn sữa động vật, sữa bột công thức như trên
– Chế biến thức ăn dưới dạng cháo, súp từ gạo, khoai, rau, thịt, đậu đỗ.
– Đảm bảo 50% năng lượng từ các thức ăn sam còn 50% từ sữa hoặc sản phẩm sữa, đảm bảo năng lượng 110Kcal/kg/24h.
– Khi tiêu chảy khỏi được 1 tuần thì mới chuyển dần về chế độ ăn bình thường theo tuổi.
– Ngay khi trẻ bị tiêu chảy cần cho trẻ uống bù nước, tốt nhất là uống oresol (nhớ pha theo đúng chỉ định trên bao bì). Cho trẻ uống từ từ từng muỗng cho tới khi hết khát. Nếu trong 24 giờ không uống hết lượng dung dịch đã pha thì đổ đi pha đợt khác vì dung dịch đã pha sẽ bị hỏng.
– Bổ sung ngay men vi sinh cho trẻ: Men vi sinh giúp cung cấp hệ vi khuẩn có lợi với các lợi ích sau:
– Các vi khuẩn có lợi sẽ nhanh chóng thiết lập sự cân bằng của hệ vi sinh đường tiêu hóa, giúp tăng sức đề kháng của hệ tiêu hóa, đấu tranh để kìm hãm sự phát triển của các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng,…. Điều này giúp trẻ nhanh chóng khỏi bệnh.
– Nếu trẻ bị tiêu chảy đến ngày thứ 3 sẽ gây ra tình trạng bất dung nạp đường Lactose thứ phát. Điều này thường làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy và là một trong những lý do gây ra tình trạng tiêu chảy kéo dài ở trẻ. Bổ sung sớm men vi sinh có khả năng tiêu hóa đường Lactose sẽ giúp trẻ tránh được tình trạng này.
– Tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày mà không thuyên giảm.
– Phân bé có lẫn máu. Máu có thể màu đỏ tươi, hồng, hoặc nâu đen lẫn nhầy như mũi.
– Bụng đau khi sờ ấn.
– Nôn ói nhiều, không thể cho ăn uống được.
– Có dấu hiệu mất nước nặng như da nhăn, mắt lõm, khóc không có nước mắt, thóp lõm, tiểu ít, bé lừ đừ, da nổi bông…
– Trẻ kèm theo sốt cao.
Cách xử trí khi trẻ bị tiêu chảy kéo dài
Nên đưa trẻ đi khám bác sĩ khi có những triệu chứng như:
– Tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày mà không thuyên giảm.
– Phân bé có lẫn máu. Máu có thể màu đỏ tươi, hồng, hoặc nâu đen lẫn nhầy như mũi.
– Bụng đau khi sờ ấn.
– Nôn ói nhiều, không thể cho ăn uống được.
– Có dấu hiệu mất nước nặng như da nhăn, mắt lõm, khóc không có nước mắt, thóp lõm, tiểu ít, bé lừ đừ, da nổi bông…
– Trẻ kèm theo sốt cao.
Ðể hạn chế tình trạng tiêu chảy cho trẻ, cần lưu ý đến giữ gìn vệ sinh trong ăn uống: ăn thực phẩm sạch và nấu chín, không ăn thức ăn bán ngoài đường, sử dụng nguồn nước sạch, rửa kỹ tay trước khi chăm sóc và cho trẻ ăn; tránh để trẻ tiếp xúc với người bệnh; tránh sử dụng kháng sinh bừa bãi.
Xử trí đúng khi trẻ bị tiêu chảy là vấn đề mọi bà mẹ cần nắm vững !
Nguồn: duocphamvinhgia.vn