Khóc dạ đề (tên gọi khác là khóc dã tràng) chỉ hiện tượng trẻ sơ sinh tự nhiên khóc rất dữ vào một thời điểm cố định trong ngày và khóc trong nhiều ngày – đây là một trong những “nỗi ám ảnh dường như không có lối thoát” khiến chính các bố mẹ, người lớn trong gia đình bất lực vì nhiều lúc không thể dỗ bé nín khóc được. Tuy nhiên tất cả sẽ nằm trong tầm kiểm soát của bạn nếu như bạn trang bị cho mình đầy đủ những kiến thức cần thiết sau đây.
1. Biểu hiện của khóc dạ đề
Như khái niệm đã nêu trên thì đây là một hiện tượng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh. Đây cũng không phải là bệnh hay chuẩn đoán mà bác sĩ đưa ra. Mọi người có thể tự hiểu được bé yêu của mình đang “bị” khóc dạ đề nếu như thấy bé có những biểu hiện sau đây: Bé trong độ tuổi 3 tuần đến 3 tháng, bé khóc tầm 3 tiếng một lần và mỗi tuần khóc ít nhất là 3 lần và thường đêm nào cũng khóc, và tình trạng này kéo dài tới 3 tuần trở lên.
Hầu hết các bé khóc dạ đề là hay khóc vào tầm chiều tối và như một cái đồnghồ hẹn giờ, cứ đúng giờ đó sẽ khóc. Tiếng khóc của bé liên tục, rất lớn, có những lúc nghe như tiếng hét. Khi khóc bé sẽ co chân vào người, 2 bàn tay nắm chặt, co bụng lại. Có những bé thì nôn trớ, có những bé thì xì hơi, bé nào mà khóc dữ quá trời quá đất thì mặt mũi đỏ ửng cả lên.
2. Nguyên nhân của khóc dạ đề?
Trong số các bé từ 3 tuần đến 3 tháng tuổi sẽ có đến 20 % bé hay khóc dạ đề. Nguyên nhân của hiện tượng này vẫn là một điều bí ẩn mà tới nay các chuyên gia vẫn chưa tìm được câu trả lời chính xác. Đây không phải là kết quả của di truyền và cũng không phải là do bất thường khi mang thai hay do sự phát triển của bé. Tuy nhiên một số giả thiết hợp lí đã được đưa ra để giải thích cho hiện tượng này như sau
- Do bé kích thích quá mức: Các chuyên gia cho biết, trẻ sơ sinh có khả năng tự tạo cho mình một cơ chế bảo vệ, nên khi âm thanh và ánh sáng ở môi trường xung quanh quá nhiều thì cơ chế ấy có thể “tắt đi”. Môi trường trong bụng mẹ và yên tĩnh, ấm áp lại không quá sáng nên bé được ăn, được ngủ nên khi được 1 tháng tuổi thì các giác quan của bé dần hoàn thiện khiến bé bị quá tải nên bé cứ khóc hoài, khóc mãi … cho đến khi mà bé cảm thấy quen dần với những gì mà giác quan của mình đã đem lại.
- Do bé trào ngược: Một số bé sơ sinh thường hay kém ăn, ợ trớ và khó chịu khi ăn hoặc sau khi ăn xong là biểu hienejc ủa chứng trào ngược dạ dày, thực quản, xảy ra ở em bé khi cơ thắt tại thực quản chưa hoạt động hiệu quả. Và đây cũng được coi là 1 nguyên nhân khiến bé hay khóc dạ đề.
- Do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Hệ tiêu hóa của bé còn rất non nớt nên dù là sữa mẹ đi nữa cũng có thể khiến bé gặp khó khăn khi hấp thu. Lượng sữa có thể đi nhanh qua ruột mà bé chưa kịp tiêu hóa hết khiến bé bị đau vì có quá nhiều khí sinh ta và bé sẽ khóc khi thấy đau bụng hoặc mỗi khi xì hơi.
- Do dị ứng thức ăn: Các Protein trong sữa mẹ hoặc sữa bột cho trẻ có thể phản ứng lại với cơ thể bé. Và bé có thể bị dị ứng với một số thành phần trong khẩu phần ăn hàng ngày của bé hoặc bé không dung nạp được Lactose – loại đường có trong sữa công thức – cũng có thể là nguyên nhân khiến cho bé cảm thấy khó chịu và quấy quả.
- Do mẹ hút thuốc lá: Kết quả của nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng: tỉ lệ các bé của các bà mẹ hút thuốc lá sẽ khóc dạ đề cao hơn những bé được sống trong môi trường không có thuốc lá. Kể cả hút thuốc lá thụ động (tức là không trực tiếp hút mà là ngửi phải khói thuốc) cũng làm tăng tỉ lệ khóc dạ đề ở trẻ.
3. Mẹo hay cho mẹ khi bé khóc dạ đề
Sẽ không hề dễ dàng cho các mẹ khi dỗ bé khóc đâu nên mẹ hãy tìm hiểu thêm một vài mẹo hữu ích dưới đây để phòng ngừa việc khóc của bé hoặc giúp bé khóc ít hơn. Lưu ý, không tự ý sử dụng thảo dược cho mẹ và bé hay thay đổi một cách quá đột ngột khẩu phẩn ăn của mẹ khi không có sự chỉ định của các bác sĩ. Dưới đây là một vài mẹo hay, hữu ích các mẹ nên tham khảo:
- Nếu bé bú mẹ thì các mẹ cần theo dõi chế độ ăn uống của mình. Những loại thực phẩm khó chịu như: socola, rau cải bắp, súp lơ, các thực phẩm dị ứng như sữa, đậu nành, đậu phộng, cá, trứng, lúa mạch,… mẹ cũng cần để ý khi ăn. Không phải là các mẹ cần phải kiêng hết các loại thực phẩm này nhưng mẹ cần để ý nếu như ăn loại thực phẩm nào mà bé khóc nhiều thì khả năng là bé bị dị ứng hoặc không quen với loại thức ăn này. Lúc này mẹ nên chuyển sang loại thực phẩm có thành phần dinh dưỡng tương tự để đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cho con.
- Nếu bé bú sữa công thức: Chưa có kết luận liên quan đến việc bé uống sữa công thức sẽ khóc dạ đề tuy nhiên có thể bé bị dị ứng sữa – cũng có thể là nguyên nhân khiến bé khó chịu và quấy khóc.
- Cân nhắc kĩ khi sử dụng men vi sinh, cần có sự chỉ định hoặc tư vấn của bác sĩ. Một số loại men vi sinh có thể giúp bé giảm bớt những cơn khóc đêm ở bé.
- Dùng thảo dược: cũng có thể giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn ví dụ như thì là tuy nhiên để đảm bảo an toàn tốt nhất cho con, mẹ không nên tự ý dùng mà cần được tư vấn từ phía các bác sĩ.
- Massage cho bé: Massage thì không có một cách hướng dẫn chi tiết nào, lúc đó bản năng làm mẹ sẽ mách bảo bạn. Đơn giản nhất chỉ cần để bé nằm trên bụng, nhẹ nhàng massage lưng cho bé rồi đến tay, bụng, chân,…
- Tăng vận động cho bé: Một số bé sễ cảm thấy dễ chịu hơn khi được vận động nhiều hơn. Các mẹ có thể tìm hiểu một số hoạt động phù hợp với độ tuổi của con để con thấy thoải mái hơn nhé.
- Ủ ấm cho bé: Bé sơ sinh rất dễ bị hạ thân nhiệt – nên lạnh quá bé cũng hay khóc. Hãy ủ ấm cho con sẽ giúp bé không chỉ thấy dễ chịu hơn mà còn an toàn hơn. Nhưng nếu như thời tiết hè nóng bức thì mẹ không nên áp dụng biện pháp ủ ấm quá cho bé nhé.
- Tạo âm thanh nền: Một giai điệu nhẹ nhẹ, tiếng hát ru, tiếng chim hót hoặc tiếng động lặp đi lặp lại sẽ giúp trấn an tinh thần bé khi đang cáu kỉnh. Một số loại tiếng động thông dụng như tiếng quạt đều đều, tiếng tủ lạnh, tiếng máy sấy,…
- Tạo áp lực lên bụng bé: Một số bé sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi được nằm sấp và chà sát nhẹ lên lưng đấy mẹ nhé.
- Tạo không khí êm dịu: Giảm tiếng ồn xung quanh, tắt bớt đèn xung quanh sẽ giảm đi sự kích thích và giúp bé thư thái hơn, mẹ hãy thử xem nhé.
- Tuyệt đối không cho bé tiếp xúc với khói thuốc lá: Bởi vì không chỉ gây hại cho sức khỏe của trẻ mà còn có thể khiến bé khóc dai dẳng hơn.