Những biểu hiện cho thấy khả năng ngôn ngữ của bé là bình thường.
Những biểu hiện phát triển bình thường:
Trẻ từ 9 đến 12 tháng tuổi
Trong giai đoạn này, điều quan trọng là cần xem những dấu hiệu trẻ sử dụng giọng nói của mình và môi trường xung quanh có liên quan gì đến nhau. Ở giai đoạn sơ khai của việc tập nói trẻ thường phát ra những tiếng thầm thì hoặc bập bẹ, ê a, khi được 9 tháng trẻ đã có thể nói thành từ như “mẹ”, “bà”. Nếu trước giai đoạn 12 tháng trẻ chú ý vào những âm thanh mà không phản ứng với âm thanh đó thì có khả năng trẻ bị có vấn đề về tai và biểu hiện dấu hiệu không nghe được.
Trẻ từ 12 đến 15 tháng
Trong giai đoạn này trẻ đã có thể nói được một hoặc hai từ đúng (ngoài từ “mẹ” và “bà” trẻ đã nói ở trên) trẻ thường nói các danh từ trước các động từ như: ba, bé, bóng…thời gian này trẻ cũng có thể hiểu và tuân theo những mênh lệnh của mẹ và người thân như “ đưa cho mẹ điện thoại”, “tủ lạnh, đồng hồ ở đâu?”.
Trẻ từ 18 đến 24 tháng
Trẻ thường có vốn từ khi 18 tháng tuổi là 20 đến 50 từ cũng có thể nhiều hơn khi trẻ lên 2. Tròn 2 tuổi trẻ có thể nối 2 từ với nhau như “ ăn cơm”, “ mẹ bế”, “uống sữa“, biết làm hai yêu cầu cùng lúc như: “mang cho mẹ cái điện thoại và nhặt quyển sách từ dưới đất lên”.
Trẻ từ 2 đến 3 tuổi
Giai đoạn này trẻ đã có thể giao tiếp tốt và vốn từ tăng lên nhanh chon, bé đã biết nói được thành một câu hoàn chỉnh. Khả năng biểu cảm cũng tăng lên, con đã hiểu được các mô tả và nhận biết lớn bé, to nhỏ như thế nào?
Cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện nhiều với con
Những dấu hiệu cảnh báo trẻ có vấn đề
Khi trẻ không đáp ứng với các âm thanh xung quanh như vỗ tay trẻ không quay lại, gọi tên không có phản ứng thì cần phải chú ý. Trẻ từ 12 đến 24 tháng thì cần để ý các dấu hiệu sau đây:
– Khi bé không sử dụng được điệu bộ, cử chỉ như vẫy tay tạm biệt, hoan hô…
– Thích dùng các cử chỉ để giao tiếp hơn là lời nói khi bé đã 18 tháng tuổi.
– Không bắt chước âm thanh người lớn dạy khi 18 tháng.
-Không hiểu hoặc khó để hiểu các yêu cầu đơn giản từ người thân.
Bạn nên đưa bé đi khám nếu trẻ trên 2 tuổi:
– Bé chỉ bắt chước âm thanh hành động mà không tự mình phát âm ra các từ hoặc cụm từ.
– Nói được một số âm thanh hoặc một từ nào đó lặp đi lặp lại mà không thể sử dụng ngôn ngữ để nói chuyện với người thân về các yêu cầu thiết yếu xung quanh.
– Không biết làm theo các yêu cầu đơn giản
– Không thể tuân theo các chỉ dẫn đơn giản
– Có giọng nghe the thé hoặc như ngạt mũi
– Không hiểu hoặc khó hiểu khi nghe trẻ nói, cha mẹ cần hiểu một nửa số từ hay câu khi trẻ 2 tuổi và ¾ khi trẻ 3 tuổi và khi lên 4 tuổi người lạ cũng phải hiểu được trẻ nói gì.
Thường xuyên đọc sách, hoặc chỉ các hình ảnh để bé gọi tên chúng
Những nguyên nhân khiến trẻ chậm nói
Nhiều nguyên nhân có thể khiến trẻ chậm phát triển khả năng nói và ngôn ngữ. Đôi khi chỉ là do trục trặc trong vòm miệng, như với lưỡi hoặc hàm ếch. Dây hãm ngắn cũng có thể hạn chế cử động của lưỡi khiến trẻ khó nói…
Trục trặc trong khả năng nghe cũng thường có liên quan đến việc chậm nói, đó là lý do vì sao trẻ nên được bác sĩ tai mũi họng kiểm tra khi có vấn đề về nói. Trẻ khó nghe cũng sẽ gặp khó khăn trong việc hiểu, bắt chước và sử dụng ngôn ngữ.
Làm gì khi trẻ chậm nói
Và đây là vài điểm chung các bậc cha mẹ có thể áp dụng tại nhà:
– Nói chuyện thật nhiều với trẻ.
– Đọc truyện cho con nghe từ khi con còn nhỏ, dành những cử chỉ yêu thương cho con, hát nhiều bài cho con nghe.
– Đọc cho trẻ nghe, bắt đầu từ lúc 6 tháng, những cuốn sách mà trẻ có thể bắt chước cử động, hoặc có các hình hoa văn để trẻ có thể chạm vào. Cho trẻ chỉ các bức tranh và cố gắng gọi tên chúng.
– Tận dụng mọi tình huống hàng ngày để khuyến khích trẻ nói và bộc lộ ngôn ngữ. Mặt khác, bạn cũng nói liên tục nếu có thể. Chẳng hạn, gọi tên thức ăn khi ở trong quầy hàng, giải thích bạn đang làm gì khi bạn đang nấu hoặc lau nhà, chỉ các vật ở quanh nhà, và khi đưa bé lên xe, chỉ các âm thanh mà bạn nghe thấy. Đặt câu hỏi và lắng nghe bé trả lời.
Dù con bạn ở tuổi nào đi nữa, nhận ra và xử lý vấn đề càng sớm càng tốt. Bạn nên đưa bé đến khám tại Khoa Tâm lý của các Bệnh viện Nhi để được bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân và tư vấn điều trị!
Nguồn: thuocbietduoc
