Có rất nhiều bậc cha mẹ đợi đến khi con bắt đầu bập bẹ thì mới dạy con học nói. Nhưng thực tế trước khi nói được thì trẻ đã có thể hiểu được những gì mà ông bà, cha mẹ,… nói từ rất lâu rồi. Vì thế hãy giúp trẻ được phát triển khả năng ngôn ngữ của mình ngay từ thủa lọt lòng bằng 8 thói quen sau mỗi ngày:
- Quan sát: Khi thể hiện cảm xúc, trẻ chưa biết nói thì sẽ dùng ngôn ngữ cơ thể để thể hiện. Vì thế cha mẹ đừng quên đáp lại con bằng cách nhìn và mỉm cười để khuyến khích con giao tiếp.
- Lắng nghe: Hãy chú để nghe những tiếng bập bẹ của con khi học nói và nói chuyện lại với con bằng chính ngôn ngữ ấy. Đừng nôn nóng, hãy chờ đợi để cho bé có đủ thời gian “nói chuyện” với cha mẹ nhé!
- Khen ngợi: Hãy cười, vỗ tay để khuyến khích cho những cố gắng, nỗ lực dù rất nhỏ của con, đó sẽ là động lực cho bé học nói đấy nhé!
- Bắt chước: Trẻ rất thích giọng nói của cha mẹ nên cha mẹ hãy nói chuyện thường xuyên với con và dùng những từ ngữ đơn giản, câu nói ngắn nhưng chính xác, đủ nghĩa để giúp con học và bắt chước nói.
- Trau chuốt: Khi ăn con chỉ tay vào ăn, lúc này cha mẹ đừng vội cho con thêm phở, thay vào đó hãy hỏi: “Con yêu! Con muốn ăn thêm phở à?” hay “Cho thêm bơ vào ngon hơn đúng không con?”
- Kể chuyện: Hãy kết hợp vừa nói về làm, tức là nói về những việc bạn đang làm trong khi thay quần áo, cho bé ăn, rửa tay,… sẽ giúp trẻ kết nối tốt giữa ngôn ngữ với hành động, đồ vật bên ngoài.
- Tán gẫu: Mặc dù không hiểu con nói gì nhưng cha mẹ hãy cố gắng nói chuyện với con, lặp lại từ ngữ đó và hỏi xem nó có đúng không. Đây là một trong những cách để con hiểu được tình yêu của cha mẹ và tăng sự hứng thú để nói chuyện của con.
- Để con dẫn dắt: Tức là cha mẹ hãy hùa theo sở thích của con.
Cha mẹ hãy thường xuyên thủ thỉ nói chuyện, ca hát và giữ phản ứng tích cực để con thấy được sự quan tâm của cha mẹ, đó sẽ là nền tảng tốt nhất để con phát triển ngôn ngữ ngay từ những tháng ngày đầu đời.
7 mốc phát triển ngôn ngữ mà trẻ cần đạt được
Khi vừa mới sinh ra, trẻ đã có thể giao tiếp với cha mẹ và những biểu hiện đàu tiên để thể hiện cảm xúc của con chính là khóc, nhăn mặt, vặn mình,… Hãy tham khảo những mốc phát triển ngôn ngữ sau để theo dõi và nắm bắt được sự phát triển của con có đi đúng hướng không mẹ nhé!
- Giai đoạn 3 tháng tuổi
Trẻ lắng nghe được giọng nói và cũng quan sát được biểu cảm của gương mặt của cha mẹ và nhận biết được âm thanh ở xung quanh mình. Nhưng với trẻ sơ sinh thì thường thích nghe giọng nữ hơn, nhất là giọng của mẹ. - Giai đoạn 6 tháng tuổi
Trẻ bắt đầu bập bẹ những âm thanh khác nhau và nhận biết được khi có người gọi tên mình. Đó không phải là tiếng nói đầu tiên của con như các bậc cha mẹ vẫn nghĩ mà đó chỉ là những âm thanh ngẫu nhiên và thực sự là không có ý nghĩa. - Giai đoạn 9 tháng tuổi
Trẻ hiểu được một số từ cơ bản và dùng nhiều âm thanh, tông giọng hơn để thể hiện cảm xác. - Giai đoạn 12 tháng
Trẻ nói được những tiếng đơn giản đầu tiên và chúng hiểu được những gì mình nói. Trẻ sẽ làm theo hoặc ít nhất là cũng đã hiểu được những gì mẹ yêu cầu. - Giai đoạn 18 tháng
Trẻ đã có thể nói tới 10 từ và đã chỉ được vào vật hoặc người mà mẹ gọi tên. Trẻ cũng học được cách bắt chước giọng nói và ngôn ngữ của mẹ, thường là những từ cuối cùng cảu 1 câu. - Giai đoạn 2 tuổi
Trẻ tự xâu chuỗi các từ lại thành 1 cụm hoặc câu ngắn khoảng 2-4 từ để nói. - Giai đoạn 3 tuổi
Vốn từ của trẻ tăng lên nhanh chóng và có thể hiểu được cả những từ trừu tượng và đa nghĩa rồi cha mẹ nhé!
