Hướng dẫn cách tính ngày đầy tháng bé gái và bé trai?

Lễ đầy tháng hay còn gọi là lễ ra tháng là cột mốc đánh dấu trẻ tròn 1 tháng tuổi, mẹ hết ở cữ và trẻ có thể gặp người lạ mà không sợ phong lông quấn mình (theo quan niệm xưa). Ngày nay, tuy có nhiều thay đổi nhưng tục lệ cúng cho trẻ khi đầy tháng vẫn được người Việt duy trì. Cúng đầy tháng cho bé vào ngày nào? Hướng dẫn cách tính ngày đầy tháng bé gái và bé trai chuẩn phong tục truyền thống. Cùng xem và áp dụng mẹ nhé!

Mục đích của lễ cúng đầy tháng

Theo quan niệm từ xưa, để những đứa trẻ trưởng thành khỏe mạnh, bình an là nhờ công của 12 bà mục chăm sóc, nâng đỡ. Do đó, nghi lễ đầy tháng là dịp gia đình bày tỏ lòng thành kính, cảm tạ các bà mụ, tổ tiên đã che chở để bé cứng cáp khoẻ mạnh.

Mục đích khác của lễ đầy tháng là làm lễ ra tháng cho bé và mẹ. Theo phong tục từ xưa, thai phụ sau sinh và em bé sẽ ở cữ 1 tháng trong phòng để tránh gió, tránh phông lông (Phông lông là những vía không tốt có thể ảnh hưởng đến trẻ). Trong thời gian ở cữ, mẹ và bé chỉ tiếp xúc với người thân trong gia đình, không đến trước gian thờ và không gặp người ngoài. Sau nghi lễ cúng đầy tháng của bé, kỳ ở cữ của mẹ và bé kết thúc và có thể hoạt động bình thường.

Lễ đầy tháng còn là dịp để gia đình giới thiệu bé với người thân, bạn bè. Đây cũng là lúc bố mẹ, người thân, họ hàng gửi những lời cầu chúc tốt đẹp, may mắn cho bé yêu.

Cách tính ngày đầy tháng bé gái và bé trai

Theo truyền thống, ngày đầy tháng của trẻ sẽ không được tính vào ngày sinh của tháng tiếp theo mà có quy định dành riêng cho bé trai và bé gái. Cụ thể như sau:

• Ngày cúng đầy tháng bé trai: được tính theo nguyên tắc “đủ tháng lùi một ngày”. Hiểu đơn giản như sau: nếu bé sinh vào ngày 24 tháng 01 (âm lịch), thì lễ cúng đầy tháng cho bé sẽ rời vào ngày sẽ là ngày 23 tháng 02 ( âm lịch).
• Ngày cúng đầy tháng cho bé gái: được tính theo nguyên tắc “đủ tháng lùi hai ngày”. Tương tự, chúng ta có cách tính như sau: nếu bé sinh vào ngày 24 tháng 01 (âm lịch), thì lễ cúng đầy tháng cho bé sẽ rơi vào ngày 22 tháng 01 (âm lịch).

Ở trên là cách tính ngày đầy tháng cho bé theo truyền thống. Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình áp dụng cúng và tổ chức tiệc đầy tháng cho bé theo lịch dương. Nếu tính theo dương lịch, ngày cúng đầy tháng của trẻ sẽ là ngày sinh của tháng sau. Chẳng hạn: Bé sinh vào ngày 21 tháng 02 (dương lịch) thì ngày tổ chức đầy tháng sẽ rơi vào ngày 21 tháng 03 (dương lịch), không phân biệt giới tính trai hay gái.

Hướng dẫn tổ chức lễ đầy tháng cho trẻ

Để cúng đầy tháng cho bé đúng phong tục truyền thống, mẹ thực hiện các bước sau:

Chọn thời gian phù hợp

Thời gian chọn cúng đầy tháng cho bé theo truyền thống là: bé trai đủ tháng lùi một ngày và bé gái đủ tháng lùi hai ngày. Bên cạnh chọn ngày đúng, bố mẹ xem mệnh của trẻ để chọn thời gian (sáng – trưa – tối) để tổ chức cho phù hợp.

Chuẩn bị lễ vật cúng

Để bé có một lễ cúng đầy tháng ý nghĩa, đúng phong tục, tập quán, mẹ chuẩn bị mâm cúng 12 bà mụ và đức ông, gồm:

Cúng 12 bà mụ 

Có nơi cúng 13 bà, bao gồm 12 bà mụ và 1 bà mụ chúa. Nếu cúng 13 bà mụ thì những lễ vật cúng cho bà sẽ tăng lên 13, thay vì 12.

• Bát nhang.
• Giấy tiền vàng mã: 12 bộ
• Bình bông cắm 12 bông hoa.
• Chè: 12 chén (cúng chè trôi nước nếu là bé gái và chè đậu trắng nếu là bé trai)
• Xôi: 12 chén 
• Nước lọc: 12 ly.
• Trầu têm cánh phượng: 12 miếng.

Cúng đức ông (Thổ công, Thổ địa và Thổ kỳ)

• Bát nhang.
• Bình bông.
• Trái cây: 1 dĩa chưng ngũ quả.
• Rượu: 3 ly.
• Gà luộc nguyên con: 1 con.
• Xôi: 1 dĩa (lớn hơn dĩa xôi trên bàn cúng bà mụ).
• Giấy tiền vàng mã…

Trên đây là những lễ vật cơ bản. Tùy theo điều kiện gia đình, mâm cúng có thể thêm nhiều đồ cúng khác như heo quay, cháo, bánh kẹo, muối gạo,…

Nghi thức cúng

Sau khi lễ vật được thắp lên, người đại diện cúng sẽ mặc trang phục chỉnh tề thắp 3 nén nhang và đọc văn cúng. Gia đình có thể lấy văn cúng từ sách hoặc khấn theo tâm niệm đều được.

Nội dung như sau: Nêu ngày tháng, năm tổ chức cúng. Thỉnh các vị thần, các bà mụ về dự lễ. Cảm tạ các vị thần linh, các và mụ đã có công bảo trợ để trẻ được khỏe mạnh. Cầu mong thần minh và các bà mụ tiếp tục phù hộ cho con được bình an trong những chặng đường tiếp theo….

Sau khi nhang gần tàn, người nhà hoá tro giấy tiền vàng mã. Khấn tạ kết thúc nghi lễ. Trong thời gian cúng, người nhà bế bé ra trước bàn cúng để trình diện.

Sau khi cúng xong, phần lễ vật như xôi chè thường được gia đình mang tặng người thân hoặc hàng xóm láng giềng xem như chia sẻ niềm vui của gia đình.

Nội dung bài viết vừa hướng dẫn mẹ cách tính ngày đầy tháng cho bé gái và bé trai theo phong tục truyền thống. Ngày nay, cách tính này vẫn được đại đa số gia đình Việt áp dụng với mong muốn những vị thần linh và các bà mụ đến đúng dịp, nghe được lời thỉnh cầu của gia đình tiếp tục phù hộ trẻ bình an trên những chặng đường kế tiếp.

Bài viết liên quan:

• Chuẩn bị mâm lễ cúng đầy tháng bé trai miền bắc và miền nam đơn giản
• Chuẩn bị mâm cúng thôi nôi bé trai gồm những gì? Chi tiết và đầy đủ nhất?