Lễ cúng đầy tháng là một trong những nghi lễ quan trọng đánh dấu cột mốc đầu tiên trong cuộc đời của bé trai. Tuy nhiên, lễ cúng đầy tháng ở mỗi vùng miền lại có những đặc trưng riêng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách chuẩn bị mâm lễ cúng đầy tháng bé trai ở miền Bắc và miền Nam một cách đơn giản và đầy đủ nhất
Nội dung chính
Khi nào thì làm lễ đầy tháng cho bé?

Lễ cúng đầy tháng hay còn được gọi bằng cái tên là cúng Mụ. Đây là dịp để gia đình tạ ơn các bà mụ và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho tương lai của bé.
Theo quan niệm dân gian, có hai cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé trai:
– “Gái lùi hai, trai lùi một”: Theo cách tính này dựa vào lịch âm, lễ cúng đầy tháng cho bé trai sẽ được tổ chức lùi một ngày so với ngày sinh. Ví dụ, nếu bé trai sinh vào ngày 15 tháng 8 âm lịch, thì ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 16 tháng 9 âm lịch. Còn với bé gái sẽ là lùi hai ngày so với ngày sinh.
– Tính theo ngày “chẵn”: Một số gia đình lại chọn ngày “chẵn” để làm lễ đầy tháng cho bé trai. Ví dụ, nếu bé sinh vào ngày 15 âm lịch, có thể chọn ngày 14 hoặc 16 âm lịch để cúng đầy tháng.
Cách chuẩn bị mâm cúng đầy tháng bé trai

Đối với việc chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé trai ở miền Bắc và miền Nam về cơ bản vẫn bao gồm các lễ vật chính để dâng lên 12 Bà Mụ và Đức Ông. Những đồ lễ cần chuẩn bị gồm:
Mâm cúng Mụ bé trai
Đây là phần lễ vật chính để tạ ơn 12 Bà Mụ đã bảo hộ và nuôi dưỡng bé trong bụng mẹ đến khi chào đời:
– 12 chén chè (miền Bắc: chè hoa cau hoặc chè đậu xanh, miền Nam: chè đậu trắng)
– 12 đĩa xôi gấc (hoặc xôi vò, xôi đậu xanh tùy vùng)
– 12 chén cháo nhỏ (một số nơi có thêm cháo trắng để cúng)
– 12 đĩa bánh (bánh hỏi, bánh chín, bánh đúc hoặc bánh bò, bánh bao)
– 12 ly nước lọc hoặc chai nước
– 12 cây nến nhỏ
– 12 nén hương
– 12 chiếc chén, muỗng, đôi đũa
– 12 miếng trầu cau.
Mâm cúng Đức Ông
Ngoài 12 Bà Mụ, Đức Ông là vị thần bảo vệ đứa trẻ, nên cần có mâm cúng riêng với các lễ vật:
– 1 con gà trống luộc (nguyên con, bày trên đĩa lớn, đặt ngay ngắn)
– 1 đĩa xôi gấc (hoặc xôi vò, xôi đậu)
– 1 chén chè lớn (tùy theo miền mà chọn loại chè phù hợp)
– 1 bát cháo lớn
– 1 đĩa trái cây ngũ quả
– 1 lọ hoa tươi
– 1 bộ giấy tiền vàng mã (bao gồm quần áo, hài mũ cho bé)
– 1 chén rượu trắng
– 1 ly nước lọc
– 1 cây đèn cầy (hoặc nến)
Mâm lễ cúng gia tiên
Ngoài cúng Mụ Bà và Đức Ông, gia đình cũng chuẩn bị một mâm cúng dâng lên ông bà tổ tiên để báo cáo về thành viên mới:
– 1 mâm cơm cúng đầy đủ món mặn (tùy theo gia đình, thường có thịt gà, canh, rau xào, cơm…)
– 1 đĩa trái cây ngũ quả
– 1 bình hoa tươi
– 1 bộ vàng mã dâng gia tiên
– 1 chén rượu, 1 chén trà
– Nhang, nến
Tham khảo:
- Chọn quà thôi nôi bé gái: Đẹp – Ý nghĩa – Không đụng hàng
- Thôi nôi làm ngày âm hay dương mới đúng chuẩn?
Điểm khác biệt giữa mâm lễ cúng đầy tháng bé trai ở miền Bắc và miền Nam
Ngoài những đồ lễ chuẩn bị giống nhau. Thì trong mâm cúng đầy tháng cho bé trai ở miền Nam và miền Bắc cũng có một vài điểm khác nhau, chủ yếu do sự khác nhau về văn hóa và phong tục từng vùng. Dưới đây là khác biệt về món ăn trên mâm cúng
Miền Bắc:
- Mâm cúng thường có xôi gấc vì quan niệm màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, tốt lành.
- Chè hoa cau hoặc chè đậu xanh thường được chọn để cúng.
- Cúng gà trống luộc
Miền Nam:
- Ngoài xôi gấc, miền Nam có thể dùng xôi đậu xanh hoặc xôi vò để đa dạng hơn.
- Chè đậu trắng thường được chọn thay vì chè hoa cau như miền Bắc.
- Cúng gà luộc hoặc heo quay hoặc vịt quay là món đặc trưng trong mâm cúng miền Nam.
- Mâm cúng miền Nam thường phong phú và có thể có thêm các món như bánh hỏi, chả lụa.
Nhìn chung, mâm cúng miền Bắc thiên về sự trang trọng, tối giản và cân đối, còn miền Nam chuộng sự phong phú, đầy đủ, và có phần hoành tráng hơn. Tuy nhiên, dù là miền nào thì ý nghĩa chung của lễ cúng đầy tháng vẫn là bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho em bé.
Trên đây chúng tôi đã hướng dẫn cách chuẩn bị mâm lễ cúng đầy tháng bé trai ở miền Bắc và miền Nam đơn giản và đầy đủ nhất để các gia đình có thể tham khảo. Nhìn chung, mâm cúng đầy tháng cho bé trai ở miền Bắc và miền Nam có những điểm khác biệt nhất định về lễ vật, cách bày trí, văn khấn và quan niệm. Tuy nhiên, dù ở miền nào thì lễ cúng đầy tháng cũng đều mang ý nghĩa quan trọng, thể hiện lòng biết ơn đối với các bậc thần linh và tổ tiên, đồng thời cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho bé.
Bài viết liên quan:
- Thôi nôi bốc tiền có ý nghĩa gì?
- Mâm cúng thôi nôi bé gái gồm những gì? [Chi tiết từ A – Z]
- Chuẩn bị mâm cúng thôi nôi bé trai gồm những gì? Chi tiết và đầy đủ nhất?