Chế độ ăn uống của mẹ có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ ngay từ trong bụng mẹ. Do đó thực phẩm hàng ngày cũng được xem là một trong những nguyên nhân có thể tăng nguy cơ dị tật thai nhi. Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, thai nhi đã có thể mắc những dị tật bẩm sinh. Dưới đây là 10 loại thức ăn gây dị tật thai nhi mẹ nên tránh để đảm bảo bé luôn khỏe mạnh.
Nội dung chính
Dị tật thai nhi là gì?
Dị tật thai nhi là những khiếm khuyết cơ thể có thể nhìn thấy hoặc không thể nhìn thấy của thai nhi xuất hiện ngay từ trong bào thai. Tỷ lệ trẻ bị dị tật thai nhi ở Việt Nam tương đối cao khoảng 3%. Dị tật thai nhi chính là nỗi ám ảnh và cũng có thể trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội.
Để ngăn ngừa nguy cơ dị tật thai nhi, mẹ bầu cần đặc biệt chú ý đến chế độ chăm sóc sức khỏe thai kỳ như bổ sung sữa bầu, thực phẩm lành mạnh và thực hiện đúng những lời khuyên của bác sĩ. Thêm vào đó, lối sống khoa học cũng là một trong những cách phòng chống dị tật thai nhi. Mẹ nên tham khảo thêm các hoạt động luyện tập, chế độ ăn uống và những món ăn gây dị tật thai nhi cần tránh.
10 loại thức ăn gây dị tật thai nhi mẹ nên tránh
Có những loại thức ăn bổ dưỡng và giàu dinh dưỡng, tuy nhiên khi mang thai, những loại thức ăn này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Nếu không cẩn thận chúng có thể gây ra dị tật thai nhi. Một số loại thức ăn gây dị tật thai nhi mẹ cần biết để tránh trong quá trình thai kỳ:
1. Gan động vật
Gan động vật, đặc biệt là gan lợn chứa rất nhiều vitamin A rất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên đây lại là món ăn không được khuyến khích đối với phụ nữ mang thai. Nguyên nhân là do trong quá trình mang thai mẹ sẽ được bổ sung vitamin duối nhiều hình thức khác nhau. Do đó nếu tiếp tục ăn gan thì lượng vitamin A trong cơ thể sẽ vượt quá mức cần thiết và ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi trong bụng.
Không những vậy, về mặt chức năng gan là bộ phận lọc độc tố trong cơ thể. Bởi vậy gan động vật cũng là món ăn tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe của em bé.
2. Đồ chiên rán
Tiêu thụ nhiều đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tăng cân quá mức. Đây cũng là nhóm thực phẩm đứng đầu trong nguy cơ gây bệnh về tim mạch, tiểu đường hay các biến chứng khác khi mang thai.
Không những vậy, trong loại thực phẩm này còn chứa nhôm và phèn chia. Đây là nhất có thể xâm nhập vào não bộ của thai nhi qua nhau thai. Khi tích tụ một lượng lớn, chúng sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển não của thai nhi dẫn đến trí tuệ kém phát triển, tăng nguy cơ mắc bệnh đần độn.
3. Đồ xông khói
Đồ xông khói thường sử dụng gỗ hoặc than để chế biến. Đây là những nguyên liệu chứa nhiều độc tố khi phát nhiệt và trong quá trình làm chín chúng sẽ bám vào thực phẩm. Bởi vậy nếu ăn nhiều các loại đồ ăn xông khói sẽ làm tăng nguy cơ ung thư với người có sức khỏe bình thường. Còn đối với mẹ bầu, món ăn này sẽ gây ra dị tật thai nhi về mặt trí tuệ.
4. Đồ ngọt
Phụ nữ khi mang thai thường có xu hướng thích ăn đồ ngọt hơn, đây là tình trạng khá phổ biến. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra, ăn đồ ngọt nhiều sẽ là mối nguy hại tiềm tàng đối với sức khỏe của mẹ và bé. Mặc dù, đồ ngọt có thể điều trị chứng tụt huyết áp của mẹ bầu nhưng hàm lượng carbohydrate có trong loại đồ ăn này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Lượng đường cao không những có thể tăng nguy cơ mắc đái tháo đường thai kỳ mà còn có thể gây biến chứng sinh nở. Nguyên nhân là do đường qua nhau thai vào máu thai nhi làm tăng tiết insulin khiến mẹ có thể sinh non hoặc phải sinh mổ. Đồng thời, ăn nhiều đồ ngọt cũng có thể khiến mẹ bầu thường xuyên mệt mỏi. Do lượng calorie trong đồ ngọt chỉ cung cấp năng lượng rỗng cho cơ thể.
5. Rau sam
Rau sam là loại rau mọc tự nhiên, thân mọng nước, màu đỏ nhạt và mọc hoang ở các nơi ẩm ướt. Loại rau này chứa hàm lượng lớn các vitamin như vitamin A, B1, B2, C, PP, cùng nhiều khoáng chất tốt cho cơ thể: kali, magie, canxi, sắt, kẽm và selen và nhiều acid béo omega-3…
Đặc biệt loại rau này còn chứa thành phần hoạt chất có chứa melatonin, hormon điều hòa giấc ngủ và sự tỉnh táo cho cơ thể. Sau sinh, mẹ bỉm có thể lựa chọn loại rau này để cung cấp các dưỡng chất cho cơ thể, hỗ trợ phục hồi tốt hơn.
Tuy nhiên trong thời kỳ mang thai 3 tháng đầu đời, đây là loại thực phẩm mẹ cần nên tránh. Bởi độc tố trong rau sam tích tụ trong cơ thể mẹ sẽ là nguyên nhân gây dị tật thai nhi. Đồng thời loại ra này cũng có tính hàn cao dễ gây kích thích tử cung dẫn đến sảy thai, sinh non và nguy hiểm cho sức khỏe của phụ nữ mang thai.
6. Rau ngót
Rau ngót là thực phẩm được khuyến khích trong thực đơn của mẹ bầu sau sinh. Loại rau này có vị ngọt, nhiều đạm, chất béo, đường, kali, sắt, mangan, đồng, beta-caroten, vitamin C, B1, B2. Đây là những chất rất tốt cho sức khỏe của cả mẹ và bé.
Tuy nhiên đây lại là một trong những loại thức ăn gây dị tật thai nhi mẹ nên tránh. Hàm lượng chất dinh dưỡng quá cao trong rau ngót khiến cơ thể bé không thể hấp thụ hết dẫn đến tăng nguy cơ dị thật thai nhi. Không những vậy loại rau này còn được chứng minh là tác nhân gây sảy thai ở mẹ bầu.
Trong rau ngót có chứa hàm lượng lớn papaverin- chất này chính là lý do khiến mẹ sảy thai do khả năng kích thích cơ trơn tử cung co thắt. Ngoài ra ăn nhiều rau ngót sẽ khiến mẹ bầu khó thở, ăn uống kém, dễ mất ngủ.
7. Những món ăn còn sống
Các loại đồ ăn còn sống hoặc tái là môi trường thuận lợi để vi khuẩn ký sinh hoặc tồn dư chất hóa học có hại. Các loại vi khuẩn mẹ có thể bị nhiễm khi ăn đồ sống như: Salmonella, E. coli, Toxoplasma, Listeria. Vi khuẩn này có khả năng gây biến chứng thai kỳ, nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Ngoài ra, các loại vi khuẩn này thông qua nhau thai có thể gây ra các tổn thương nghiêm trọng về mặt thần kinh cho bé. Một số dị tật tổn thương thần kinh có thể gặp phải ở thai nhi như thiểu năng trí tuệ, động kinh, thậm chí gây thai chết lưu. Do đó mẹ nhớ ăn chín, uống sôi và chú ý nấu chín thịt để tiêu diệt các loại vi khuẩn nguy hiểm.
8. Những thực phẩm dễ gây dị ứng
Trong thời gian mang thai, mẹ bầu cần đặc biệt tránh những món ăn có thể gây dị ứng cho cơ thể. Bởi các triệu chứng dị ứng của mẹ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Do đó nếu mẹ không thấy an tâm vì bất cứ món ăn nào cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng.
Đặc biệt với một số món ăn thường được các mẹ lựa chọn để tẩm bổ thai kỳ như cua, ghẹ, baba,… Tuy nhiên, đây cũng là những thực phẩm rất dễ gây dị ứng và ảnh hưởng đến sức khoẻ của mẹ và bé. Vì vậy mẹ cần cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn những món hải sản phù hợp.
9. Đồ uống chứa caffeine
Caffeine là chất kích thích có thể tìm thấy trong các sản phẩm thức uống phổ biến như cà phê, trà, nước ngọt. Người lớn có thể dễ dàng hấp thụ caffeine những trẻ sơ sinh thì khác.
Chất kích thích đi qua nhau thai hấp thu vào máu mà trẻ sơ sinh lại không có enzyme chuyển hóa caffeine nên chúng sẽ bị tích tụ lại trong cơ thể. Đây là là tác nhân sẽ làm chậm sự phát triển của thai nhi, gây dị tật thai nhi. Không những vậy, caffeine còn có thể làm tăng nguy cơ sinh non, thai nhi nhẹ cân, thậm chí tăng nguy cơ tử vong.
10. Rượu
Phụ nữ mang thai không được uống rượu. So với caffeine , rượu còn là chất kích thích nguy hẻm hơn rất nhiều vì nó làm tăng nguy cơ sảy thai và thai chết lưu.
Rượu đi qua nhau thai, dù một lượng rất nhỏ cũng có thể gây ra bất lợi rất lớn đối với não bộ của thai nhi. Nếu mẹ sử dụng rượu trong thai kỳ sẽ khiến trẻ khi sinh ra có thể gặp phải hội chứng rượu bào thai. Hội chứng này sẽ gây ra các dị tật bẩm sinh có thể dễ thấy trên gương mặt của bé, dị tật tim hay thiểu năng trí tuệ.
Một vài lưu ý giúp tránh sinh con dị tật thai nhi
Các dị tật bẩm sinh của trẻ có thể nhỏ hoặc nghiêm trọng. Chúng có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến thể chất cũng như tinh thần của bé. Tuy nhiên cũng có những dị tật vô hại và không ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Hầu hết các dị tật bẩm sinh của trẻ sẽ đều xuất hiện trong 3 tháng đầu thai kỳ. Để tránh sinh con bị dị tật thai nhi, mẹ cần lưu ý những điều sau:
- Trước khi mang thai, mẹ cần tiêm phòng đầy đủ tất cả các mũi tiêm được khuyến cáo. Trong quá trình mang thai tất cả các bệnh thông thường như cúm mùa, Rubella, sởi,… đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Bởi các loại thuốc kháng sinh đều có thể làm tăng nguy cơ gây dị tật ở thai nhi.
- Ngoài các chất kích thích như caffeine, rượu thì mẹ cũng không được sử dụng các chất kích thích khác như thuốc lá. Bởi khói thuốc lá có thể gây nguy hiểm đến hệ hô hấp cũng như tuần hoàn của thai nhi.
- Tuân thủ lịch khám thai kỳ đầy đủ sẽ giúp mẹ có thể sớm phát hiện ra các vấn đề dị tật bẩm sinh. Khám sàng lọc và chẩn đoán là điều cần thiết để có những biện pháp can thiệp y tế kịp thời để đảm bảo sức khỏe cho con trẻ.
- Dinh dưỡng trước, trong và sau thai kỳ cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe cũng như tránh dị tật thai nhi. Mẹ cần nghiên cứu và tuân thủ chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các dưỡng chất cần thiết, đặc biệt là sắt và axit folic để phòng tránh các dị tật thần kinh thai nhi.
Trên đây là 10 loại thức ăn gây dị tật thai nhi mẹ cần đặc biệt tránh khi mang thai để đảm bảo sức khỏe cho bé. Thời kỳ mang thai là giai đoạn cơ thể vô cùng nhạy cảm, mẹ nên chuẩn bị thật tốt và thận trọng bổ sung thực phẩm khi mang thai.
Để bổ sung chất dinh dưỡng cho mẹ và thai nhi mẹ nên uống thêm sữa bầu. Tham khảo ngay một số loại sữa bầu tập trung vào thai nhi đang được các mẹ mua nhiều nhất hiện nay.
Bài viết liên quan
>>> Chế độ ăn cho bà bầu không tăng cân, con phát triển toàn diện
>>> Sữa cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ nên chọn loại nào tốt?
